Antoni Cocco de Bonorva e "Sa Buglia Noa". Risposta a "Sa vista de s' Inferru".
Antonio Cocco
(Bonorva 18?? - 19?? )
Autore di una poesia di risposta al poeta turritano Antonio Chessa, originario di Osilo, autore della cantone sarda Sa vista de s’Inferru (sorta di viaggio dantesco tra le pene dei condannati al fuoco eterno) che scatenò, nel 1873, una lunga polemica tra favorevoli e contrari ai precetti della religione e della chiesa. A favore si schierarono i poeti Giovanni Farris di Usini e Francesco Derosas di Sano Montiferro, e fermamente contrari prima il nostro Antonio Cocco ed, in un secondo momento, il poeta osilese Antonio Domenico Migheli.
La risposta polemica di Antonio Cocco arrivò con la pubblicazione della satira Sa Buglia Noa nella quale accusava Antonio Chessa di essersi inventato il viaggio all’inferno e sostiene che la sua opera sia il frutto più che di una ispirazione divina dei postumi di una solenne imbriaghera.
Nonostante le critiche ad Antoni Chessa, comunque, Sa Buglia Noa non entrò nel merito dell'argomento trattato in Sa Vista de s'Inferru; non negò l'esistenza dell'inferno nè
attaccò la religione cristiana. Forse per questo, non suscitò eccessive polemiche e non sollevò il polverone che successivamente doveva scatenare, invece, la poesia di Migheli.
Di Antoni Cocco sappiamo poco, sappiamo solo che era di Bonorva e che era amico di A.D. Migheli
ANTONI COCCO
SA BUGLIA NOA (1874)
O viva Antoni Chessa ben'enìdu
Dae cuss'inferru perfidu e tiranu
Avanza amigu e toccami sa manu
E narami ite novas nd'has battidu
Si t'hat bene su tempus favoridu
Si ses andadu e torradu sanu
Dami de su viaggiu una novella
De sa disconsolada parentella.
--------------------------------
In mesu a sette inferros principales
Nachi sett'oras bei ses istadu
Nara, comente ti ses riscattadu
Dae mesu de custos males?
In mesu de sas fiamas infernales
Naras chi tue ti ses ischidadu
Sorte has tentu intrende in cust'inferru
Chi non t'hat tentu a tie luciferru.
Poveru de te cantu has suffridu
Dae cando ti ses in s'inferru incontradu
Naramilu, e comente ses andadu
A caddu, a pes, spozzadu o bestidu?
Dona relazione a chie has bidu
De sos defuntos chi b'hana interradu
Sa meraviglia torra a ripetire
Essendeche intro, ti lassare essire.
In s'intrepidu de unu fogu ardente
In mesu de infames maschariglias
Custas sun sas supremas meraviglias
A ch'intrare unu ispiritu vivente
In mesu a cussas brigas e puntiglias
Comente has fattu repito, e comente
A tind'essire dae cussos terrores
Dae sos serpentes, fiamas e calores.
T'han custodidu che bonu devotu
Pro chi fisti cun s'anghelu e non solu
Nudu fisti precisu e in lentolu
O ti che has giuttu a inie lettu e tottu?
Naramilu a chie b'has connottu?
Si b'has parentes tuos ite dolu
Chi non ti ses niente ispiegadu
De sa forma chi tue ses andadu.
De sa forma chi ses andadu tue
Ispiegadi bene in sa reione;
Si has leadu stradone stradone
O a s'ala 'e sa Nurra o a inue
O a s'oru 'e portu, o per igue,
Dande a su mancu una relazione,
Nara si est bighinu o est lontanu
Custu tou terribile vulcanu.
Sa nomina de s'inferru est maladia
Pro ch'indicat terrore e iscunsertu
Però como chi t'amos iscobertu,
Si faghes unu ramu 'e ferrovia,
S'intrada e bessit sa persona bia,
Assora bi anda gente meda certu
Antoni hada iscobertu cussa terra
............ d'infamia e de gherra.
--------------------------------
Chi b'hant chelu, inferru e purgatoriu
No lu cheret intender s'ignorante
In capa ti faghimos viaggiante
Dae ses praticu 'e su territoriu
E portas a s'inferru s'aggiotoriu
Insalladu, robba rinfrescante
Si dae primu l'aimus ischidu
Cantu patini non aiana patidu.
Dae s'inferru han battidu ogni articulu
Abbero ogni istanzia han giradu
Calchi romanzu bezzu t'han dadu
Da chi t'han bistu omine ridiculu
Tue l'has leggidu a bicculu a bicculu
Sa Divina Commedia has formadu
Noi nesemi chi fi Dante solu
Ei amus unu Dante sardignolu.
--------------------------------
Su non bi aer nè gianna nè scala
A mie puru ponet in suspettu
Nara comente intradu ses derettu
A su logu de custa gente mala
No chi no b'hada intrada a perun'ala
E tue has bidu tottu su segrettu
Dae sa prima a s'ultima paraula
Eo no, ma sun nende chi fia faula.
Si ses andadu a pes has istentadu
La daer lontanu e no bighinu
O andende o torrende in su camminu
Calicunu t'haias acciappadu?
Refflette chi no ti sias isbagliadu
Chi no sia mustranza de inu
Si no has postu calcunu in sa mesa
Zertamente sa domo has bidu accesa.
Mi chi no siat de cussa manera
No fettas insultare sa persone
Ca su fagher a bider visione
Dad'est una solenna imbriaghera
Sigrisadu in sas alturas de s’aera
In mesu a brigas e confusiones
Si sognada in rios e in fiumes
Dae sa culpa de sos malos costumes.